Gleby strefowe
Na terenie pasa polarnego, na obszarze obejmującym wyspy
Morza Arktycznego, północne obrzeża
Eurazji i
Ameryki Północnej wytworzyły się prymitywne
gleby arktyczne i nieco lepiej wykształcone
gleby tundrowe. Warunki klimatyczne tam panujące, szczególnie niskie temperatury, powodują w gruncie powstawanie
wieloletniej zmarzliny. Uniemożliwia to wykształcenie pełnego profilu gleby, a skąpa pokrywa roślinna nie dostarcza jej wystarczającej ilości substancji organicznych. Na obszarze tundrowym warunki klimatyczne są nieco łagodniejsze, ale i tutaj występowanie wieloletniej zmarzliny ogranicza rozwój gleby. Cechą charakterystyczną gleb tej strefy jest ich budowa.
W wyniku działania silnego mrozu na powierzchni gleby powstaje
geometryczna struktura o kształcie wieloboków i pierścieni kamienistych. Większe struktury, o bokach długości kilku metrów, nazywa się
poligonami tundrowymi, a mniejsze, o bokach długości ok. 1 m, określa się jako grunty komórkowe (gleby komórkowe)